Η μονίλια είναι ένας ασκομύκητας με το επιστημονικό όνομα Monilinia spp, στην Ελλάδα υπάρχουν δύο είδη ο Monilia laxa και ο Monilia fructigena. Η μονίλια χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα επικίνδυνη ασθένεια για τις καλλιέργειες, ιδιαίτερα για τα πυρηνόκαρπα, όπως το ροδάκινο, το νεκταρίνι, το δαμάσκηνο κ.α..
Ο μύκητας μπορεί να προσβάλει όλα τα όργανα του φυτού εκτός της ρίζας. Κυρίως όμως προσβάλει τα άνθη, τους καρπούς και δευτερευόντως βλαστούς.
Η μονίλια αναπτύσσεται πολύ γρήγορα σε θερμοκρασίες άνω τον 10 βαθμών και υψηλή σχετική υγρασία, το κονίδια μπορούν και διασπείρονται με τον αέρα ή την βροχή και προσβάλλουν πολλά δέντρα σε ένα κτήμα. Ο μύκητας διαχειμάζει σε μουμιοποιημένους καρπούς, ξηρούς κλαδίσκους και έλκη. Από έναν μόνον καρπό παράγονται 4.000.000 σπόρια μονίλιας.
Η είσοδος του παθογόνου, γίνεται κυρίως από τα άνθη ή τις ουλές στο φυτό. Ενώ οι καρποί μπορούν να προσβληθούν από μικρό εκδορές λόγω αέρα, εντομολογικές προσβολές, χαλάζι, ηλιεγκάυματα ή χωρίς κάποια αιτία.
Η είσοδος του παθογόνου, γίνεται κυρίως από τα άνθη ή τις ουλές στο φυτό. Ενώ οι καρποί μπορούν να προσβληθούν από μικρό εκδορές λόγω αέρα, εντομολογικές προσβολές, χαλάζι, ηλιεγκάυματα ή χωρίς κάποια αιτία.
Τα συμπτώματα της μονίλιας στα πυρηνόκαρπα είναι σαφή και ξεχωρίζονται εύκολα. Η είσοδος του παθογόνου, γίνεται κυρίως από τα άνθη ή τις ουλές στο φυτό ενώ οι καρποί μπορούν να προσβληθούν από μικρό εκδορές. Τα προσβεβλημμένα άνθη μεταχρωματίζονται ραγδαίως σε καφέ, μαραίνονται και ξεραίνονται. Στη βάση του άνθους δημιουργούνται γκρι εξανθήσεις του μύκητα ενώ εκκρίνεται και παχύρρευστη κολλώδης ουσία (κόλλα). Οι καρποί προσβάλλονται καθ'όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο δένδρο. Το πρώτο σύμπτωμα είναι η εμφάνιση μια μικρής καστανής κηλίδας η οποία έχει το σχήμα κύκλου που στην πορεία διευρύνεται. Αργότερα επάνω στην κηλίδα σχηματίζονται και τα σποριοδόχεια του μύκητα σε διάταξη σύγκεντρων κύκλων.
Ο παραγωγός, πρέπει να προσπαθήσει να δημιουργήσει μία ασπίδα προστασίας στην καλλιέργεια του ώστε να αποφύγει την προσβολή από το παθογόνο.
Αρχικά, τον χειμώνα πρέπει ιδιαίτερα τα κτήματα που έχουν ιστορικό προσβολών, να κλαδεύονται σε ημέρες με χαμηλή σχετική υγρασία. Όσοι βλαστοί, παρουσιάζουν μεταχρωματισμούς, δηλαδή το χρώμα τους τείνει προς το μαύρο, δεν έχουν κανονική υφή αλλά είναι αφυδατωμένοι, έχουν ακόμα ξερά άνθη καφέ χρώματος, (εικόνα ), ή μουμιοποιημένους καρπούς πρέπει να απομακρύνονται από το κτήμα, όχι μόνο από το δένδρο. Τα εργαλεία του κλαδέματος, είναι καλό να αποστειρώνονται με οινόπνευμά.
Το κλάδεμα που θα εφαρμοστεί πρέπει να επιτρέπει τον καλύτερο δυνατό αερισμό του φυτού ώστε να μειώνεται η σχετική υγρασία.
Τέλος, μετά το κλάδεμα πρέπει να γίνεται εφαρμογή ειδικών χειμερινών σκευασμάτων (π.χ. βορδιγάλειος πολτός), με καλό λούσιμο των βλαστών με σκοπό την κάλυψη των ουλών.
Κατά την περίοδο της άνθησης, ο αριθμός των ψεκασμών θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες, αν επικρατούν συνθήκες υψηλής σχετική υγρασίας τότε πρέπει να γίνουν έως και 4 εφαρμογές μυκητοκτόνων. Πριν τη ρόδινη κορυφή, στο 20% των ανοιγμένων ανθέων, στην πλήρη άνθηση και τέλος στην πτώση πετάλων. Αν παρά ταύτα υπάρξουν προσβεβλημένα άνθη τότε αυτοί οι βλαστοί πρέπει να αφαιρεθούν. Στα βερίκοκα πρέπει να χρησιμοποιούνται συνδυασμοί μυκητοκτόνων λόγω της μεγάλης ευπάθειας του άνθους.
Στην χρονική περίοδο που μεσολαβεί μέχρι την ωρίμανση τα περισσότερα δένδρα είναι ανθεκτικά στις προσβολές, εκτός αν μεσολαβήσουν πολλές βροχές, και συνοδευτούν από χαλάζι. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι γίνονται λανθάνουσες μολύνσεις στους καρπούς με τα συμπτώματα να εμφανίζονται κατά την περίοδο της ωρίμανση ή και λίγο νωρίτερα επάνω σε άγουρους καρπούς.
Στην ροδακινιά και νεκταρινιά, είναι καλό να κάνουμε και θερινό κλάδεμα αφαιρώντας τους λαίμαργους βλαστούς και βελτιώνοντας τον αερισμό του φυτού. Περίπου, 40 ημέρες πριν την ωρίμανση ξεκινούν οι ψεκασμοί με προληπτικά και θεραπευτικά μυκητοκτόνα κατά του παθογόνου. Είναι σύνηθες ενώ ψεκάζουμε να εμφανίζεται ο μύκητας. Αυτό συμβαίνει διότι ο μύκητας αναπτύσσει κάποια ανθεκτικότητα στα μυκητοκτόνα (π.χ. thiophanate methyl) ή οι συνθήκες αναπτύξεως είναι τόσο ευνοϊκές που η επιθετικότητα του είναι μεγάλη. Σε περίπτωση εμφάνισης μονίλιας στην ωρίμανση πρέπει να γίνει καθαρισμός των σάπιων καρπών στο πρώτο χέρι συγκομιδής ειδάλλως κανένα θεραπευτικό μέσο δεν θα λειτουργήσει επαρκώς.
Τέλος θα ήθελα να προσθέσω, ότι αν γνωρίζουμε εξαρχής ότι ένα κτήμα μας έχει υψηλή υγρασία ή εμφάνισε στο παρελθόν προβλήματα σήψεως τότε καλό θα ήταν να ζητήσουμε από τον φυτωριούχο μας ανθεκτικές ποικιλίες στον μύκητα. Δηλαδή, δεν μπορούμε σε ένα κτήμα με έντονες πρωινές υγρασίες φυτεύουμε υπερώψιμες ποικιλίες διότι σχεδόν πάντα θα έχουμε πρόβλημα.
Οι ποικιλίες με τη μεγαλύτερη ευαισθησία στη μονίλια είναι οι
1. Μορσιανι90
2. Μορσιάνι 60
3. Φουρτούνα (συμπήρηνο)
4. Κατερίνα (συμπήρηνο)
5. Switch scarlet
6. Φαιρ τοπ
7. Κουΐν κρεστ
8. Ρεντ γκολτ
9. Οριον
Οι ποικιλίες με τη μεγαλύτερη ευαισθησία στη μονίλια είναι οι
1. Μορσιανι90
2. Μορσιάνι 60
3. Φουρτούνα (συμπήρηνο)
4. Κατερίνα (συμπήρηνο)
5. Switch scarlet
6. Φαιρ τοπ
7. Κουΐν κρεστ
8. Ρεντ γκολτ
9. Οριον
Τα κλαδιά που έχουν ξεραθεί λόγο προσβολής απο μονίλια τα κόβουμε?
ΑπάντησηΔιαγραφήΕννοείται φίλε μου, και αν μπορείς να τα κάψεις και στην άκρη του κτήματος θα κάνει τέλεια δουλειά.
Διαγραφή